Από την Ιππώνα στον Βόσπορο

Ο Τόμος του Λέοντα είναι αναμφισβήτητα πια για τη σύγχρονη έρευνα η επιτομή της αυγουστίνειας Χριστολογίας. Την επιτομή αυτή οφείλουμε, το πιθανότερο, στον ουσιαστικά σεμνό θεολόγο της σκιάς, στον Πρόσπερο από την Ακουιτανία. Η συμβολή του Αυγουστίνου Ιππώνος απηχείται στην εμβληματική διατύπωση του χαλκηδόνιου Όρου εν πρόσωπον, που είναι η ελληνική μετάφραση των λατινικών λέξεων una persona. Κι αν οι σύγχρονοί μας Έλληνες θεολόγοι μοιάζουν να έχουν εγκαταλείψει σε λήθη αιώνων τη συνεισφορά του ιερού Αυγουστίνου στη μνημειώδη θεολογία του χαλκηδόνιου Όρου, συνεισφορά που φαίνεται ότι μπόρεσε να φθάσει στην ακτή του Βοσπόρου με τη σιωπηλή εργασία και διαμεσολάβηση του Πρόσπερου, δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι στη Χαλκηδόνα συνέρρευσαν πράγματι «πολλά ποτάμια». Συνέρρευσαν από Δύση και Ανατολή, και ενώθηκαν σε μία κοίτη οι τοπικές παραδόσεις της αρχαίας Εκκλησίας. Και ένα από αυτά τα ποτάμια ήταν η χριστολογική διδασκαλία του Ειρηναίου, του Ιλαρίου, του Αμβροσίου, του Αμβροσιαστή, του Αυγουστίνου κυρίως, αλλά και του Πρόσπερου. Ήταν ουσιαστικά η φωνή της μεγάλης παράδοσης της αρχαίας λατινόφωνης Εκκλησίας που ακούστηκε με την ανάγνωση του Τόμου στη Σύνοδο εκείνη που έμεινε στην ιστορία γνωστή ως Δ΄ Οικουμενική.